MADDE 1- 10/3/1993 tarihli ve 21520 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Serbest Bölgeler Uygulama Yönetmeliğinin 8 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Madde 8- Bölge için tahsis edilen Hazineye veya mülkiyeti bir kamu kuruluşuna ait arazi Genel Müdürlük tarafından üzerine üst yapı yapılmak üzere İşletici veya B.K.İ.'ne bir sözleşme ile tamamen veya kısmen kiralanabileceği gibi, faaliyet ruhsatı verilmesi uygun bulunan gerçek veya tüzel kişilere de bir sözleşme ile kiralanabilir.

Bölgedeki bina ve tesisler; işletici veya B.K.İ.'nin yanında, kullanıcılar tarafından da yaptırılabilir. Söz konusu bina ve tesisler diğer kullanıcılara kiraya verilebilir, devredilebilir veya mülkiyeti B.K.İ. ya da kullanıcılara ait olması durumunda satılabilir.

İnşaat aşamasındaki tüm onay ve denetim işleri Bölge Müdürlüğü tarafından yapılır. Söz konusu onay ve kontrollük hizmetleri Bölge Müdürlüğünce B.K.İ.'ne de yaptırılabilir. Ancak, özellik arz eden tesislerin inşaat projeleri Genel Müdürlük tarafından onaylanır.

Faaliyet ruhsatı verilmesi uygun görülenler, İşletici veya B.K.İ. ile kira veya satış sözleşmesi yaparlar, Bölge Müdürlüğünce onaylanan bu sözleşmeyi müteakiben Genel Müdürlükçe faaliyet ruhsatı düzenlendikten sonra, bölgede yatırım faaliyetine başlayabilirler. Bina veya tesis yaptıracak kullanıcılar, projelerini hazırlayıp üst yapı taahhütlerini yerine getirdikten sonra "İskan Ruhsatı" almak üzere Bölge Müdürlüğüne başvururlar. İskan ruhsatının verilmesiyle yatırım aşaması tamamlanarak işletme dönemine geçilmiş olur.

Faaliyet ruhsatı müracaat formunda belirtilen proje ve inşaatın, belirtilen süreler içerisinde tamamlanması gerekir. Bu süreler faaliyet ruhsatında belirtilen işletme süresine ilave edilir. Ancak, proje ve inşaatın kabul edilebilir zorunlu nedenlerle süresi içerisinde tamamlanamaması halinde 54 üncü madde hükmüne istinaden ek süre verilebilir. Ek süreler faaliyet ruhsatı süresine ilave edilmez.

Kullanıcılar, kiralanan veya satın alınan arazide inşa edilecek bina veya tesisin inşaatı tamamlanmadan (iskan ruhsatı almadan) Bölge Müdürlüğünden "Geçici İskan Ruhsatı" alarak binalarında veya kiraladıkları bir başka işyerinde ticari faaliyete başlayabilirler. Bu takdirde geçici iskan ruhsatı aldıkları veya kapalı alan kiraladıkları tarihte işletme dönemi başlamış kabul edilir.

Açık alan kiralanarak yapılan üst yapılar ilk kullanıcıya tanınan faaliyet ruhsatı süresini aşmamak kaydıyla Genel Müdürlüğün uygun göreceği diğer bir kullanıcıya devredilebilir.

Arazisi Hazineye ait serbest bölgelerde İşletici, B.K.İ. ve kullanıcılar tarafından inşa ettirilen bina ve tesisler, faaliyet ruhsatı süresinin sona ermesi veya faaliyet ruhsatının iptali halinde Hazineye intikal eder. Söz konusu bina ve tesislerin kullanılır halde devredilmesi esastır. İşletici/B.K.İ. ile Bölge Müdürlüğü bu hususta gerekli tedbirleri birlikte alırlar.

Arazisi özel mülkiyete ait serbest bölgelerde, kiraladığı arazi üzerinde bina ve tesis yaptıran kullanıcıların faaliyet ruhsat sürelerinin bitiminde, arazi kira sözleşmesinde üst yapıların devri için belirtilen süreyi aşmamak kaydıyla adlarına yeni bir ruhsat düzenlenebilir. Kira sözleşmesinde belirtilen bu sürenin sona ermesi halinde inşa ettirilen bina ve tesisler B.K.İ.'ye intikal eder. Bu kullanıcılar, faaliyet ruhsatı süresi içinde faaliyetlerine son vermeleri veya faaliyet ruhsatlarının iptali halinde bina ve tesislerinin kullanım hakkını sözleşme süresi sonuna kadar Genel Müdürlüğün uygun göreceği bir gerçek veya tüzel kişiye devredebilirler. Aksi takdirde, bina ve tesisler B.K.İ.'ye intikal eder.

Arazisi özel mülkiyete ait serbest bölgelerde satın aldığı arazide yaptırdığı işyerinde faaliyette bulunan kullanıcılar, faaliyet ruhsat sürelerinin bitiminde yeni bir faaliyet ruhsatı alabilirler. Bu kullanıcılar, faaliyetlerine son verilmesi veya faaliyet ruhsatlarının iptal edilmesi halinde arazileri ile üzerindeki bina ve tesislerini Genel Müdürlüğün uygun göreceği diğer bir gerçek veya tüzel kişiye satabilirler.

Bölgede inşa edilecek üst yapıların tabi olacağı yapı ve inşa esasları her bölge için Genel Müdürlükçe belirlenir. Bölge faaliyete geçmeden önce inşa edilecek üst yapılara ilişkin projeler Genel Müdürlükçe onaylanır.

MADDE 2- Aynı Yönetmeliğin 14 üncü maddesi, madde başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Faaliyetin Geçici Olarak Durdurulması ve Faaliyet Ruhsatının İptali

Madde 14-a) Aşağıda belirtilen hallerde, Bölge Müdürlüğünce kullanıcının serbest bölgeden mal çıkışlarına ve bölge içi mal satışlarına ilişkin serbest bölge işlem formları üç ay süreyle işleme konulmaz;

1) Yönetmelik hükümleri uyarınca verilmesi gereken belgeler ile Genel Müdürlük ve Bölge Müdürlüğünce istenilen bilgi ve belgelerin zamanında verilmemesi veya yanlış bilgi verilmesi,

2) Kullanıcı, yetkili temsilcisi veya görevlileri tarafından bölge tesis, araç-gereç ve ekipmanlarına veya diğer kullanıcılara zarar verildiğinin tespit edilmesi ve Bölge Müdürlüğünce yapılan uyarıya rağmen bu durumun düzeltilmemesi ve/veya zararın tazmin edilmemesi,

3) Kullanıcının İşletici veya B.K.İ. ile yaptığı kira ve/veya satış sözleşmesi hükümlerine uymadığının tespit edilmesi,

4) Yazılı talimatlara uyulmadığının veya bölge düzenini bozucu davranışlarda bulunulduğunun tespit edilmesi,

5) Faaliyet Ruhsatı Müracaat Formunda beyan ve taahhüt edilen hususlarda meydana gelen değişikliklerin bildirilmemesi.

Kullanıcı tarafından üç aylık süre içerisinde, yukarıda belirtilen durumlar düzeltildiğinde, Bölge Müdürlüğünce işlem formları tekrar işleme konulur.

b) Aşağıda belirtilen hallerde faaliyet ruhsatı hiçbir uyarıya gerek kalmaksızın Genel Müdürlükçe iptal edilir;

1) (a) bendinde belirtilen süre sonunda, aykırı işleme devam edildiğinin Bölge Müdürlüğünce tutanakla tespit edilmesi,

2) Faaliyet Ruhsatı Müracaat Formu'nda beyan ve taahhüt edilen hususlara uyulmaması veya beyan edilen hususların gerçek dışı olduğunun sonradan yapılan araştırma ve incelemeler veya denetimler neticesinde tespit edilmesi,

3) Bölge dışındaki faaliyetler nedeniyle elde edilen kazanç ve iratların, bölgede elde edilmiş kazanç ve iratlar gibi gösterilerek muhasebe kayıtlarının birleştirilmesi ve/veya bu amaçla sahte veya muhteviyatı yanıltıcı belge kullanılması suretiyle vergi kaçırıldığının belirlenmesi,

4) Genel kabul görmüş mücbir sebep halleri hariç 1 yıl süreyle hiç bir ticari faaliyette bulunulmaması,

5) Mevzuata aykırı olarak bölgeye mal getirildiğinin veya bölgeden mal çıkarıldığının tespit edilmesi, envanter kayıtları ile mevcut stoklar arasında eksiklik veya fazlalık bulunduğunun tespit edilmesi,

6) Genel kabul görmüş mücbir sebep halleri hariç, müracaat formunda taahhüt edilen süre içerisinde proje veya inşaatın bitirilmemesi,

7) Kanun, Yönetmelik, Tebliğ ve Genelge hükümlerine uyulmadığının tespit edilmesi,

Faaliyet ruhsatında belirtilen sürenin sona ermesi veya ruhsatları yukarıdaki nedenlerle iptal edilmiş olmasına rağmen faaliyetine devam etme girişiminde bulunanların malları bölgeye alınmaz. Bölgedeki malları Yönetmeliğin 52 nci maddesine göre tasfiye işlemine tabi tutulur.

MADDE 3- Aynı Yönetmeliğin 32 nci maddesi madde başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Bölgeye Getirilmesi Yasak Olan veya Özel Düzenek/Yapı Gerektiren Mallar

Madde 32- Ateşli silahlar ve bunların mühimmatının, radyoaktif maddelerin, tehlikeli ve zehirli atıkların bölgelere getirilmesi yasaktır.

Parlayıcı, patlayıcı, yanıcı, yanmayı artırıcı veya birarada bulunduğu mallar için tehlikeli olan maddeler özel düzenek veya yapıların bulunması şartıyla bölgelere getirilebilir.

Uyuşturucu maddeler, psikotrop maddeler ve bunlarla ilgili kimyasal maddeler ile bunların müstahzarlarının serbest bölgelere giriş ve çıkışı Sağlık Bakanlığının uyguladığı ulusal ve uluslararası mevzuat hükümlerine tabidir.

MADDE 4- Aynı Yönetmeliğin 40 ıncı maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Madde 40- Fona yapılacak ödemelerin tahsili ve Fondan yapılacak harcamalar için, Genel Müdürlük tarafından Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası nezdinde Türk Lirası ve ABD Doları veya diğer konvertibl dövizler cinsinden gelir ve gider ana hesapları açtırılır. Ayrıca, Genel Müdürlükçe merkezdeki, Bölge Müdürlüklerince bölgelerdeki, kamu bankaları öncelikli olmak üzere, bankalardan herhangi birinde, bölgede banka yoksa bölgeye en yakın mahalde bulunan bankalardan birinde Fon adına Türk Lirası, ABD Doları veya diğer konvertibl dövizler cinsinden gelir ve gider tali hesapları açtırılır. Tali hesaplara yapılan tahsilatlar beş iş günü içerisinde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası nezdindeki ana hesaplara aktarılır.

Fonun hesap ve işlemlerinin denetimi Yüksek Denetleme Kurulunca yapılır.

MADDE 5- Aynı Yönetmeliğin 41 inci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinin (3) nolu alt bendinin birinci paragrafı aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, (f) bendi ilave edilmiş, ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve bu fıkradan sonra gelmek üzere üçüncü fıkra eklenmiştir.

Hazine arazisi üzerinde kurulu serbest bölgelerde faaliyet ruhsatı verilmesi uygun görülen yatırımcı gerçek veya tüzel kişilere açık alanların kiraya verilmesi halinde, kira bedelleri 8 inci madde kapsamında yapılan kira sözleşmesinde öngörülen sürelerde İşletici veya B.K.İ. tarafından tahsil edilir. Kullanıcı tarafından vadesinde ödenmeyen kira bedelinden İşletici veya B.K.İ. kullanıcıyla birlikte müteselsilen sorumludur. Tahsil edilen kira bedellerinin vadeyi takip eden 5 işgünü içerisinde; vadesinde ödenmeyen kira bedellerinin vadeyi takip eden ay içerisinde İşletici tarafından %90'ı, B.K.İ. tarafından %63'ü,

f) B.K.İ.'nin kiraya verdiği arazi ve işyerlerinin kira bedellerinin %4'ü,

İşletici veya B.K.İ. ayrıca faaliyet ruhsatı almak ve ayrı muhasebe kayıtları tutmak kaydıyla Hazine arazisi üzerinde yaptığı veya yaptırdığı bina ve tesisleri kiraya vermek veya bölgede yapılması öngörülen faaliyet konularında faaliyet göstermek veya bu konularda faaliyet gösteren kuruluşlara ortak olmak suretiyle elde ettikleri gelirlerden Fona herhangi bir pay ödemez.

Kapalı alan inşaatının tamamlanması, ek yatırım yapılması, makine ve teçhizat yatırımlarının yenilenmesi veya kapasite artırımına yönelik yeni makine, teçhizat ve ofis makinelerine ilişkin mal girişleri ile üretim konusunda faaliyet ruhsatı sahibi kullanıcıların üretimde kullanacakları yatırım mallarının girişi yatırım ve tesis safhasında yapılan mal girişi olarak kabul edilir. Yatırım ve tesis kapsamında mal girişlerine ilişkin denetim Bölge Müdürlüğünce yapılır.

MADDE 6- Aynı Yönetmeliğin 50 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Madde 50- Bölgede sigortacılık, nakliye acenteliği, gümrük komisyonculuğu, yeminli mali müşavirlik, serbest muhasebeci mali müşavirlik ve eksperlik gibi çeşitli hizmet faaliyetlerinde çalışmak isteyenler, Bölge Müdürlüğünden temin edecekleri "Giriş İzin Belgesi" ile bu hizmetleri yerine getirebilirler.

MADDE 7- Aynı Yönetmeliğin 52 nci maddesi, madde başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

İcra ve Tasfiye İşlemleri

Madde 52- Serbest Bölgelerde yapılacak icra işlemleri İcra ve İflas Mevzuatına tabidir.

Faaliyet ruhsatının iptal edildiği veya süresinin sona erdiği tarihten itibaren bir ayı geçmemek üzere Bölge Müdürlüğünce verilecek süre içerisinde bölge dışına çıkarılmayan mallar ile bölgede terkedilen mallar, Bölge Müdürünün başkanlığında, Bölge Müdürlüğünden, İşletici/B.K.İ.'den ve gerektiğinde mahalli meslek kuruluşlarından birer kişinin katılımıyla oluşturulacak bir tasfiye komisyonu marifetiyle tasfiye edilir.

Tasfiye edilecek mallar Komisyon tarafından bir tutanakla tespit edilen bedel üzerinden açık artırmayla satılır. Açık artırma tarihi en az 15 gün önceden bir mahalli gazetede üç gün ara ile iki kez ilan edilir. İlk açık artırmada mallar satılmadığı takdirde Komisyonca belirlenecek tarihte yapılacak ikinci açık artırmada, teklif edilen en yüksek fiyat üzerinden satış yapılır.

Komisyonun yapmış olduğu masraflar satış bedelinden düşülür ve geriye kalan miktar Fona gelir kaydedilir.

Bölge içinde tasfiye edilemeyen mallar, yukarıda belirtilen komisyon tarafından tutulacak bir tutanakla gümrük idaresine teslim edilir.

Yürürlük

MADDE 8- Bu Yönetmeliğin 5 inci maddesi ile değiştirilen 41 inci maddenin birinci fıkrasının (d) bendinin (3) nolu alt bendinin birinci paragrafı Yönetmeliğin yayımlandığı tarihten itibaren 6 ay sonra, diğer maddeler Yönetmeliğin yayımlandığı tarihte yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 9- Bu Yönetmelik, Dış Ticaret Müsteşarlığının bağlı bulunduğu Devlet Bakanı tarafından yürütülür.