|
T.C. B A Ş B A K A N L I K DIŞ TİCARET MÜSTEŞARLIĞI Serbest Bölgeler Genel Müdürlüğü
09.07.1998
GENELGE 98 / 5
Serbest Bölgeler Uygulama Yönetmeliği’nin 33 üncü maddesine istinaden, serbest bölgelere mal giriş ve çıkışı ile bölge içi mal satışları aşağıdaki esaslara göre yapılır :
Malların serbest bölgeden çıkarılması için kullanıcı veya temsilcisi Serbest Bölge İşlem Formu’nu daktilo veya kitap harfleri ile bütün nüshaları okunacak şekilde doldurduktan sonra sırasıyla ; Bölge Müdürlüğüne, işletici veya B.K.İ.’ye ve gümrük idaresine önceki bölümde açıklandığı şekilde müracaat eder. Kullanıcı veya temsilcisi bölgeden çıkartılacak mallar için Fon’a ödenmesi gereken ücreti bankaya, yaptıracağı hizmetlerin ücretini de işletici veya B.K.İ.’ye öder ve Gümrük Mevzuatı gereğince gerekli belgeleri de Serbest Bölge İşlem Formu’na ekleyerek Gümrük İdaresine başvurur. Serbest bölgeden Türkiye’ye yapılan satışlarda, fiili ithal tarihini takip eden günden başlamak üzere, Türkiye’ye ithal edilen dökme malların 15 gün, diğer malların 7 gün (Serbest Bölge Müdürlüğünce tespit edilen mücbir sebep halleri hariç) içerisinde serbest bölgeden çıkarılması gerekmektedir. Bu süreler içerisinde malların tamamının bölgeden çıkarılmaması halinde, Gümrük Müdürlüğünce bölgeden çıkartılan kısımlar üzerinden beyanname kapatılarak, durum Serbest Bölge Müdürlüğüne bildirilir, kalan malların bölgeden çıkartılması için yeni Serbest bölge İşlem Formu ve fatura ile Serbest Bölge Müdürlüğüne başvurulur. Malların bölgeden çıkış işlemi tamamlandıktan sonra kayıtların kapatılmasını teminen, kullanıcı veya temsilcisi tarafından gümrük idaresince tescili yapılmış Serbest Bölge İşlem Formu’nun kalan nüshası Bölge Müdürlüğüne verilir. Bölge rıhtımından gönderilen mallar için düzenlenen Serbest Bölge İşlem Formu kullanıcı veya yetkili temsilcisi tarafından bilgi amacıyla Gümrük İdaresine gönderilir. Malların deniz yoluyla bölgeden çıkartılmasında geminin bölge molüne yanaştırılması için gemi acentesi veya donatanı tarafından geminin teknik bilgilerinin yer aldığı bir dilekçe ile Bölge Müdürlüğüne müracaat edilir. Bölge Müdürlüğünce verilen izne istinaden işletici veya B.K.İ. yetkilisi ilgili liman işletme müdürlüğüyle irtibata geçerek geminin yanaşmasını sağlar. Bölge limanına gemi yanaştırılırken mutlaka pilotaj ve römorkaj işlemi uygulanır. Yükleme süresince işletici veya B.K.İ. görevlisi gerekli koordinasyonu ve emniyeti sağlayarak giden malda varsa eksik veya fazlalığı kullanıcının da imzası olan bir tutanak ile Bölge Müdürlüğüne bildirmek zorundadır. Bölge rıhtımından çıkışı yapılacak malların yüklendiği geminin ayrılış işlemleri, Bölge Müdürlüğünün yazılı izni alındıktan sonra işletici veya B.K.İ.’nin koordinasyonu ve bilgisi dahilinde geminin acentesi tarafından yapılır. Bu yolla bölgeden çıkarılan mallar için düzenlenen Serbest Bölge İşlem Formu kullanıcı veya yetkili temsilcisi tarafından bilgi amacıyla Gümrük İdaresine gönderilir. (Değişik : 17.02.2000 tarih ve 2000/1 No.lu Genelge) Mallar, bölgeden çıkışını müteakip kullanıcılar tarafından Yıllık Stok Bildirim Formu'na (Ek:1), Envanter Defteri'ne (Ek:3) ve üretim veya montaj-demontaj konusunda faaliyet gösteren kullanıcılar tarafından "Üretim Takip Formu"na (Ek:2) da işlenir ve bu kayıtlar Bölge Müdürlükleri ile Bölge Gümrük Müdürlüklerinin incelemesine hazır bulundurulur. Serbest Bölge İşlem Formu’nun 6 ncı nüshasını işlemin sonuçlandığı tarihi takip eden 5 işgünü içerisinde Bölge Müdürlüğüne vermeyen kullanıcıların diğer talepleri işleme konulmaz. Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 sayılı Karar’ın 13 üncü maddesi uyarınca, Türkiye’de yerleşik kişilerin serbest bölgede yapacakları yatırımlar için 5 milyon ABD Doları veya eşiti dövize kadar ayni sermayeyi gümrük mevzuatı hükümleri çerçevesinde ihraç etmeleri mümkün bulunmaktadır. Gümrük Müsteşarlığı’nın 18.10.1994 tarih ve 1994/31 sayılı Genelgesi uyarınca, yatırım ve tesis safhasında kullanılan malzemelerin (taş, kum, çakıl, çimento, demir, tuğla, demirbaş, makine, teçhizat, vb.) ayni sermaye olarak serbest bölgelere ihracında, söz konusu malzemeler 30 günlük periyotlar halinde gümrük beyannamesine bağlanabilmektedir. Bu nedenle, yatırım ve tesis safhasında kullanılan malzemelerin (taş, kum, çakıl, çimento, demir, tuğla, demirbaş, makine, teçhizat, vb.) Türkiye’den bölgeye getirilmesinde KDV muafiyeti ve diğer teşviklerden yararlanılabilmesi için ihracat işlemine tabi tutulması gerekir. Bu durumda satıcı tarafından gümrük beyannamesi ve kullanıcı tarafından Serbest Bölge İşlem Formu düzenlemesi zorunludur. Söz konusu malzemeler inşaat tamamlanıncaya kadar birer ay geçerli olan Serbest Bölge İşlem Formları ile getirilebilir. Bu kapsamda getirilen ayni sermaye ile ilgili olarak ; Türkiye’de yerleşik kişilerin ana sözleşmeyi veya ortaklık sözleşmesini ya da serbest bölge şubesine tahsis edilen sermaye yapısını gösterir belgeyi Bölge Müdürlüğüne ve Gümrük İdaresine ibraz etmeleri halinde söz konusu malların Gümrük İdaresine verilen taahhütname ile Türkiye’den bölgeye getirilmesine izin verilir. Yurt dışında yerleşik kişilerin yatırım ve tesis safhasında kullanılan malzemeleri ayni sermaye olarak serbest bölgeye getirmek istemesi veya aynı bölgedeki diğer kullanıcılardan almaları halinde ise ; söz konusu belgeleri yalnızca Serbest Bölge Müdürlüğüne ibraz etmeleri yeterlidir. Yatırım safhasında kullanılan ve geçici olarak bölgeye getirilen ve yatırım safhası sonunda tekrar bölge dışına çıkarılacak inşaat malzemeleri, iş makineleri ve inşaat ile ilgili araç ve gereçlerin bölgeye girişinde ve çıkışında, Gümrük İdaresinde işlemleri tamamlandıktan sonra Bölge Müdürlüğüne sadece Serbest Bölge İşlem Formu’nun ibrazı yeterlidir. Kullanıcının inşa ettirdiği üst yapıyı yapan müteahhitler veya bunların taşeronları kullanıcının verdiği vekaletnameye istinaden iskan ruhsatı düzenlenene kadar kullanıcı adına işlemleri yürütebilir. Yatırım ve tesis safhası sona erdikten sonra, yatırım malları da dahil serbest bölgeye getirilen mallar için varsa Fon’un ödenmesi zorunludur. Yatırım ve tesis safhasında Fon’dan muaf olarak bölgeye getirilen malların bilahare bölge dışına çıkartılmak veya bölge içinde başka bir kullanıcıya satılmak istenmesi durumunda, söz konusu mallar bölgeye getirilirken bölge dışındaki satıcısı tarafından düzenlenen faturaları ve kullanıcı tarafından düzenlenen satış faturası ile Bölge Müdürlüğüne başvurulur. Yapılan inceleme sonucu uygun görülen müracaatlar için varsa bölgeye girişinde ödenmesi gereken Fon ile çıkışında ödenmesi gereken Fon’un tahsilinden sonra talep edilen işlemin yapılmasına izin verilir. Malların giriş veya çıkış işlemleri tamamlandıktan sonra Serbest Bölge İşlem Formu’nun 6 ncı nüshasını 5 işgünü içerisinde Bölge Müdürlüğüne vermeyen kullanıcılar diğer talepleri işleme konulmaz. 4. Malların Fiilî Giriş-Çıkışı Yapılmadan Alım-Satımı (Transit Ticaret) (Değişik : 16.08.2005 tarih ve 2000/5 No.lu Genelge)
I. Serbest bölgelerde transit ticaret; malların, bölgeye fiilî giriş-çıkışı yapılmaksızın, alış ve satış bedelleri arasında lehte fark esas olmak kaydıyla, serbest bölge kullanıcıları tarafından, bir ülkeden (Türkiye ve serbest bölgeler hariç) başka bir ülkeye (Türkiye ve serbest bölgeler hariç) satışını ifade eder.
II. Serbest bölgelerde transit ticaret işlemi, ekte yer alan Transit Ticaret Formu düzenlenerek, bankalar vasıtasıyla yapılır. III. Malın CIF alış fiyatı üzerinden Özel Hesaba binde 5 oranında fon ödenir. IV. Transit Ticaret Formu ve Bölge Müdürlüğünce onaylı Serbest Bölge İşlem Formu ile (varsa serbest bölgedeki) bir bankaya müracaat edilir ve transit ticaret işlemi yapılır. Mezkûr belgelerle fon makbuzunun birer nüshasının Bölge Müdürlüğüne verilmesiyle işlem tamamlanır.
V. Transit ticarette Serbest Bölge İşlem Formu’nun gümrük idaresine ibrazı gerekmemektedir.
Bir kullanıcının veya bölge depolarından yararlanan gerçek veya tüzel kişilerin aynı bölgede faaliyet gösteren diğer bir kullanıcıya mal satması durumunda, hem alıcı ham satıcı kullanıcı tarafından düzenlenecek Serbest Bölge İşlem Formları ve fatura ile Bölge Müdürlüğüne başvurulur. Bölge içi mal satışlarında (üçüncü bölüm hükümleri saklı kalmak üzere) Fon’a ücret ödenmez. Sevkiyatın tamamlanmasını müteakip malların sorumluluğu alıcı kullanıcıya geçer ve kayıtlarının kapatılmasını teminen her iki kullanıcı tarafından Serbest Bölge İşlem Formlarının kalan nüshaları Bölge Müdürlüğüne verilir. (Değişik : 17.02.2000 tarih ve 2000/1 No.lu Genelge) Mallar, bölge içi satışlarını müteakip kullanıcılar tarafından Yıllık Stok Bildirim Formu'na (Ek:1), Envanter Defteri'ne (Ek:3) ve üretim veya montaj-demontaj konusunda faaliyet gösteren kullanıcılar tarafından "Üretim Takip Formu"na (Ek:2) da işlenir ve bu kayıtlar Bölge Müdürlükleri ile Bölge Gümrük Müdürlüklerinin incelemesine hazır bulundurulur. Serbest Bölge İşlem Formlarının son nüshalarını işlemin sonuçlandığı tarihi takip eden 5 işgünü içerisinde Bölge Müdürlüğüne getirmeyen kullanıcıların diğer işlemleri işleme konulmaz.
93/9, 95/3 ve 95/8 sayılı Genelgeler yürürlükten kaldırılmıştır. Bu Genelge yayımlandığı tarihte yürürlüğe girir.
EKLER : EK-1 : Yıllık Stok Bildirim Formu (1 sayfa) EK-2 : Üretim Takip Formu (1 sayfa) EK-3 : Envanter Defteri (1 sayfa)
“YILLIK STOK BİLDİRİM FORMU” NUN DOLDURULMASI İLE İLGİLİ AÇIKLAMALAR Bu form Faaliyet Ruhsatı alarak, ticari faaliyete başlayan tüm kullanıcılar tarafından ve her Faaliyet Ruhsatı için ayrı ayrı doldurulacaktır. Form ait olduğu yılın 01 Ocak – 31 Aralık dönemindeki mal hareketleri ile bir önceki yılda devreden stok miktarını da kapsayacak şekilde her yıl sonunda hazırlanacak ve Bölge Müdürlüğüne verilecektir. Bu formda numaralandırılmış olan sütunların açıklaması aşağıdaki şekildedir : 1. Malın : 1.1 Malın GTİP No’su : Ticarete konu olan malın GTİP kitapçığında yer alan 12 haneli sayısal karşılığıdır. 1.2. Malın Cinsi : Ticarete konu olan malın ismidir. 1.3. Birimi : Ticarete konu olan malın GTİP kitapçığında yer alan birimidir. 2. Devreden Stok Miktarı : Ticarete konu olan malların bir önceki yıldan devreden stok miktarıdır. 3. Giren Malın : 3.1. Serbest Bölgeye Giren Mal Miktarı : Stok Bildirim Formu’nun ait olduğu yıl içerisinde Bölgeye giren her türlü mal miktarıdır. 3.2. Üretimden Giren Mal Miktarı : (Bu bölüm sadece üretim konusunda faaliyet gösteren firmalar tarafından doldurulacaktır.) Üretim Takip Formu’nda işlenerek mamul hale getirilen mal miktarıdır. Bu bölüm Üretim Takip Formu’nun 1.3 No’lu sütunu ile uyumlu olmak zorundadır. 3.3. Toplam Giren Miktar : 3.1 ve 3.2 No’lu sütunların toplamıdır. 4. Çıkan Malın : 4.1. Serbest Bölgeden Çıkan Mal Miktarı : Stok Bildirim Formu’nun ait olduğu yıl içerisinde Bölgeden çıkan her türlü ticari mal miktarıdır. 4.2. Üretime Verilen Miktar : (Bu bölüm sadece üretim konusunda faaliyet gösteren firmalar tarafından doldurulacaktır.) Üretim Tekip Formu’nda belirtilen ve üretime verilen hammadde veya yarı mamul madde miktarıdır. Bu bölüm Üretim Takip Formu’nun 2.5 No’lu sütunu ile uyumlu olmak zorundadır. 4.3. Toplam Çıkan Mal miktarı : 4.1. ve 4.2 No’lu sütunların toplamıdır. 5. Yıl Sonu Stok Miktarı : Yıl sonu itibarıyla kullanıcının deposunda bulunan ticari mal miktarıdır. ( 2 No’lu sütun + 3.3 No’lu sütun – 4.3 No’lu sütun )
“ÜRETİM TAKİP FORMU”NUN DOLDURULMASI İLE İLGİLİ AÇIKLAMALAR
Bu form yalnızca üretim konusunda faaliyet gösteren firmalar tarafından doldurulacaktır. Forma, her yılın 01 Ocak-31 Aralık döneminde üretimi yapılan mallar ile bu malların üretimi aşamasında kullanılan hammaddelerin dökümü yapılacaktır. Söz konusu form “Stok Bildirim Formu” ile birlikte verilecektir. Bu formda numaralandırılmış olan sütunların açıklaması aşağıdaki şekildedir : 1. Formun 1 No’lu bölümüne üretilen mallar ile ilgili bilgiler doldurulacaktır. 1.1. Üretilen Malın GTİP No’su : Üretilen malın GTİP kitapçığında yer alan 12 haneli sayısal karşılığıdır. 1.2. Cinsi : Üretim sonucunda elde edilen malın ismidir. 1.3. Miktarı : Üretilen malın GTİP kitapçığında yer alan birime esas olan miktarıdır. 1.4. Birimi : Üretilen malın GTİP kitapçığında yer alan birimidir. 2. Formun 2 No’lu bölümüne malın üretim sürecinde kullanılan her türlü hammadde ile ilgili bilgiler doldurulacaktır. 2.1. Hammaddenin GTİP No’su : Üretimde kullanılan hammaddenin GTİP kitapçığında yer alan 12 haneli sayısal karşılığıdır. 2.2. Cinsi : Üretimde kullanılan hammaddenin ismidir. 2.3. Miktarı : Malın üretiminde kullanılan hammaddenin ne kadarının mamül maddeye dönüştüğünü gösteren ve GTİP kitapçığında yer alan birime esas miktarıdır. 2.4. Firesi : Malın üretimi sırasında kullanılan hammadde de meydana gelen kayıp miktarıdır. 2.5. Toplam Miktar : Malın üretiminde kullanılan toplam hammadde miktarıdır. ( 2.4 ve 2.5 No’lu sütunların toplamından oluşur. ) 2.6. Birimi : Üretimde kullanılan hammaddenin GTİP kitapçığında yer alan birimidir.
“ENVANTER DEFTERİ" NİN DOLDURULMASI İLE İLGİLİ AÇIKLAMALAR (Değişik : 17.02.2000 tarih ve 2000/1 No.lu Genelge)
|