Hazineye İntikal Eden Üstyapıların Değer Tespiti Ve Tahsisi   (2006/2 No'lu Genelge)

T.C.
B A Ş B A K A N L I K
DIŞ TİCARET MÜSTEŞARLIĞI

Serbest Bölgeler Genel Müdürlüğü

19 Ekim 2006

BİRİNCİ BÖLÜM 

     MADDE 1- Arazisi Hazinenin mülkiyetinde olan serbest bölgelerde, yatırımcı-kullanıcılar tarafından inşa edilen, ancak, Faaliyet Ruhsatı'nın iptali veya süresinin sona ermesi nedeniyle Hazineye intikal eden, inşaat halinde veya tamamlanmış üstyapıların (bina ve tesislerin) değer tespiti ve tahsisi ile ilgili usul ve esaslar, Serbest Bölgeler Uygulama Yönetmeliği"nin 2'nci ve 8"nci maddelerine istinaden, aşağıdaki şekilde düzenlenmiştir.  

a)      Yönetmeliğin 14'üncü maddesi çerçevesinde Faaliyet Ruhsatı iptâl edilen veya Ruhsatının süresi biten kullanıcılardan, Yönetmeliğin 8"inci maddesi gereğince Hazineye intikal eden üstyapıların değer tesbiti, en erken 3 ay, en geç 12 ay içerisinde Genel Müdürlükçe teşkil edilecek Komisyon tarafından yapılır; ancak serbest bölgede üst yapıyı kullanmak suretiyle faaliyet gösterecek gerçek veya tüzel kişilerce tahsis talebinde bulunulması halinde, yukarıda belirtilen zaman sınırlamaları dikkate alınmaksızın değer tespiti Komisyonca talebin akabinde yapılır. Komisyon, Genel Müdürlük tarafından görevlendirilen Genel Müdürlük personeli, ilgili Serbest Bölge Müdürlüğü personeli ve  BKİ/işletici veya ilgili kamu kuruluşu elemanı olmak üzere en az 3 kişiden oluşur.  

b)      Değer tespiti, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı’nca her yıl yayımlanan "Mimarlık ve Mühendislik Hizmet Bedellerinin Hesabında Kullanılacak Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri Tebliği” ile Maliye Bakanlığı’nca yayımlanan "Emlak Vergisine Matrah Olacak Vergi Değerlerinin Takdirine İlişkin Tüzük”te belirlenen aşınma payı dikkate alınarak yapılır. Tespit edilen değer, Komisyonun değer tespiti yaptığı tarihteki Merkez Bankası efektif alış kurundan, ABD Dolarına dönüştürülür.  

c)      Üstyapının değerinin peşin olarak ödenmesi halinde tespit edilen değer

         üzerinden %20 indirim yapılır. Diğer taraftan üstyapıların değeri;  

1-     250.000 ABD Doları veya altında ise %30’u peşin, bakiyesi ise peşinatın yatırıldığı tarihten 3 ay sonra başlamak üzere 3’er aylık dönemler halinde 4 eşit taksitte,

  2-     250.000 ABD Dolarının üzerinde ve 500.000 ABD Dolarının altında ise %25’i peşin, bakiyesi ise peşinatın yatırıldığı tarihten 3 ay sonra başlamak üzere 3’er aylık dönemler halinde 5 eşit taksitte,

  3-     500.000 ABD Doları veya üzerinde ise %20’si peşin, bakiyesi ise        peşinatın yatırıldığı tarihten 3 ay sonra başlamak üzere 3’er aylık dönemler halinde 6 eşit taksitte,  

ödenebilir. Ödemeler, belirlenen vadenin ilk 5 iş günü içinde yapılır. Üstyapı tahsisi yapılan kullanıcı, taksit ödemelerini geciktirdiği takdirde, ihbar yapılmaksızın, ödemesi yapılmayan taksit dönemine ilişkin vade başından itibaren döviz bazında yıllık % 12 (yüzde oniki) oranında gecikme faizi uygulanır. Herhangi bir taksitin 30 gün içinde ödenmemesi halinde, üstyapı değerinin peşin olarak ödenen bölümüne tekabül eden meblağ iade edilmeksizin tahsis işlemi iptal edilir, daha önce taksit ödemeleri yapılmış ise bunlar iade edilir.  

d)   Üstyapı tahsisi talep eden ve kullanıcı veya BKİ/İşletici olmayan gerçek ve tüzel kişilerin, Faaliyet Ruhsatı için de müracaat etmesi gerekmektedir. Faaliyet Ruhsatı ve üstyapı tahsis talepleri uygun görülenlerin, 30 gün içinde, talep ettikleri üstyapının bu Genelgenin 1’inci maddesinin (c) bendinde belirtilen şekilde peşin veya peşinatına tekabül eden bedeli Özel Hesaba yatırmalarını ve Bölgede, üstyapının bulunduğu arsaya ilişkin kira sözleşmesi akdetmelerini müteakip, Faaliyet Ruhsatı düzenlenir ve tahsis işlemi yapılır.

e)   Kullanıcı firmalar, yeni bir Faaliyet Ruhsatı müracaatıyla birlikte üstyapı tahsisi talebinde bulunabilecekleri gibi, mevcut Faaliyet Ruhsatları kapsamında da talepte bulunabilirler. Yeni bir Faaliyet Ruhsatı talep edilmesi  durumunda, (d) bendinde belirtilen şekilde işlem yapılır. Mevcut Faaliyet Ruhsatı kapsamında yapılan üstyapı tahsisi müracaatının uygun görülmesi halinde ise, kullanıcıların, 30 gün içinde peşinatı yatırmalarını ve üstyapının bulunduğu arsaya ilişkin kira sözleşmesi akdetmelerini müteakip tahsis işlemi yapılır. Bu durumda, ayrı bir Faaliyet Ruhsatı düzenlenmez . Diğer taraftan, tahsis edilen üstyapı, Faaliyet Ruhsatı süresinin sonunda Hazineye intikal eder.

f)    Kiracı-kullanıcılara üstyapı tahsis edilmesi durumunda, Faaliyet Ruhsatları, başlangıç tarihi değiştirilmeksizin, yatırımcı-kullanıcı statüsünde yeniden düzenlenir.

g)   İnşaat halindeki üstyapıların tahsis edileceği firmalar için düzenlenecek Faaliyet Ruhsatlarının süresi, ilk kullanıcıya verilen süreler hesaba katılmaksızın tespit edilir, proje ve inşaat süreleri yeniden verilir.

İKİNCİ BÖLÜM 

Üst Yapıların Devri 

      MADDE 2- Arazisi Hazinenin mülkiyetinde olan serbest bölgelerde, yatırımcı-kullanıcılar tarafından inşa edilen, tamamlanmış veya inşaat halindeki üstyapıların (bina ve tesislerin) devrine ilişkin usul ve esaslar Serbest Bölgeler Uygulama Yönetmeliği’nin 2’nci ve 8’nci maddelerine istinaden, aşağıdaki şekilde düzenlenmiştir:  

a)   Kullanıcıların, kiraladıkları arsa üzerine inşa ettikleri üstyapıları, Faaliyet Ruhsatı süresi içinde, BKİ/İşleticilere, kullanıcılara veya serbest bölgelerde faaliyette bulunmak isteyen firmalara, Genel Müdürlüğün uygun görmesi halinde devretmeleri mümkündür. Bu takdirde, devralınan üstyapıya ait bütün hak ve yükümlülükler, devir tarihinden itibaren, devralana geçer. 

b)   Devir işleminin yapılabilmesi için;

I. Devreden;  

1.   Üstyapının devrine izin verilmesini, ayrıca, üstyapının bağlı olduğu Faaliyet Ruhsatı kapsamındaki faaliyetini sona erdirecek ise, Faaliyet Ruhsatı’nın iptal edilmesini talep eden dilekçe,

2.   Devir Senedi,

3.   Faaliyet Ruhsatı’nın aslı,

4.  İskan Ruhsatı’nın (bina tamamlanmışsa) veya İnşaat Ruhsatı’nın (bina tamamlanmamışsa) bir sureti,     

5.   İmza sirküleri aslı veya noter tasdikli sureti,

6.   Devredenin borcunun olmadığını gösteren BKİ/İşletici yazısı,  

II. Devralan;

 1.  Devralma talebini belirten dilekçe,

2.   Devir Senedi,

3.   Faaliyet Ruhsatı Müracaat Formu ve ekleri (kullanıcı değilse) veya Faaliyet Ruhsatı aslı (kullanıcıysa),

4.   İmza sirküleri aslı veya noter tasdikli sureti,

ile birlikte, ayrı ayrı Genel Müdürlüğe müracaat eder.

c)      Yetkili kişilerce imzalanacak devir senedinde aşağıdaki hususlar yer alır;

  1. Devre konu üstyapının, açık bir şekilde tanımlanması ve tamamının devredileceğinin belirtilmesi,   
  2. Devir bedeli,
  3. Devir esasları,
  4. Devir konusu üstyapıya ait bütün hak ve yükümlülüklerin, devir tarihinden itibaren devralana geçeceğinin, binada kiracı bulunması halinde faaliyet ruhsatı süresince binadaki haklarının muhafaza edileceğinin, devralan tarafından kabul edildiğinin beyanı.

d)   Genel Müdürlük, devir talebinin uygunluğu hususunda gerekli gördüğü takdirde Bölge Müdürlüğü ve/veya BKİ/İşletici’den ayrıca görüş talebinde bulunmak suretiyle gerekli değerlendirmeyi yapar. Devrin uygun görülmesi halinde devredenin, üstyapının bağlı olduğu Faaliyet Ruhsatı kapsamındaki faaliyetini sona erdireceğini beyan ve Ruhsatının iptalini talep etmesi halinde, devredilen üstyapıya ilişkin Faaliyet Ruhsatı iptal edilir. Faaliyetine devam edecek olması halinde ise, 30 gün içinde, devir tarihinden başlayacak şekilde, açık/kapalı alan kira sözleşmesi yapması istenilir ve sözleşmenin akdedilmesini müteakip Faaliyet Ruhsatı yeniden düzenlenir.  

e)   Devralanın kullanıcı olması ve üstyapıyı mevcut Faaliyet Ruhsatı kapsamında devralması halinde; 30 gün içinde, devir tarihinden başlayacak şekilde, üstyapının bulunduğu arsayla ilgili kira sözleşmesi yapması istenilir. Diğer taraftan, üstyapıya ait İskan Ruhsatı’nın tarihinin Faaliyet Ruhsatı’nın tarihinden eski olması halinde, İskan Ruhsatı’nın tarihi esas alınarak, Faaliyet Ruhsatı’nın tarihi değiştirilir. Bu durumda, proje ve inşaat için ek süre verilmiş olması halinde, ek süreler Faaliyet Ruhsatı süresinden indirilir. 

f)    Devralanın kullanıcı olması ve üstyapıyı yeni bir Faaliyet Ruhsatı kapsamında devralması durumunda ise; 30 gün içinde, devir tarihinden başlayacak şekilde, üstyapının bulunduğu arsayla ilgili kira sözleşmesi yapması istenilir ve sözleşmenin akdedilmesini müteakip, İskan Ruhsatı’nın tarihi esas alınarak, Faaliyet Ruhsatı düzenlenir. Ayrıca, proje ve inşaat için ek süre verilmiş olması halinde, ek süreler Faaliyet Ruhsatı süresinden indirilir. 

g)   Devralanın, ilk defa Faaliyet Ruhsatı alacak olması durumunda; bu maddenin (f) bendinde  belirtilen   şekilde  işlem yapılır.

  h)   İnşaat halindeki (İskan Ruhsatı bulunmayan) üstyapıları devralan firmalar için düzenlenecek Faaliyet Ruhsatlarının süresi, ilk kullanıcıya verilen süreler hesaba  katılmaksızın tespit edilir, proje ve inşaat süreleri yeniden verilir.  

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM 

Arazisi   Özel   Mülkiyete   Ait   Serbest   Bölgelerde Kullanıcıların   Gayrimenkullerinin Satışı 

MADDE 3- Kullanıcıların maliki oldukları gayrimenkullerin bir başka gerçek veya tüzel kişiye satışı ancak Müsteşarlığımızca uygun görülmesi halinde mümkündür. Satışı yapılan gayrimenkullere ilişkin tüm hak ve yükümlülükler tapu senedi veya vadeli satışta satış protokolü tarihi itibariyle yeni kullanıcıya geçer. 

Yapılacak satışlarda BKİ ile yeni kullanıcı arasında bölgenin işletilmesi ile ilgili karşılıklı hak ve yükümlülükleri belirleyen bir sözleşme akdedilerek Bölge Müdürlüğüne onaylatılır. Sözleşmenin bir örneği tapu senedi veya satış protokolü ile birlikte Müsteşarlığa, bir örneği de Bölge Müdürlüğüne verilir. 

MADDE 4- a) Satış işleminin yapılabilmesi için;

I. Satıcı ;  

1.   Maliki olduğu gayrimenkulün (bina ve tesislerin) satışına izin verilmesini, ayrıca, gayrimenkulün bağlı olduğu Faaliyet Ruhsatı kapsamındaki faaliyetini sona erdirecek ise, Faaliyet Ruhsatı’nın iptal edilmesini talep eden, faaliyetine devam edecekse bu Maddenin (b) bendinin 4 no.lu alt bendine göre kira sözleşmesi yapacağına dair dilekçe,

2.    Faaliyet Ruhsatı’nın aslı,

3.    İmza sirküleri veya noter tasdikli sureti,

 II. Alıcı ;

1.   Serbest Bölgede satın alma talebinde bulunulan gayrimenkulün ada, parsel, adres ve fiziki durumunun   belirtildiği bir dilekçe,

2.   Faaliyet Ruhsatı Müracaat Formu ve 5000 ABD Doları tutarındaki faaliyet ruhsatı müracaat ücretinin Serbest Bölgeler Özel Hesabı'na yatırıldığına dair banka dekontu ile formun diğer ekleri; alıcı firma aynı bölgede kiracı kullanıcı olarak faaliyet göstermekte ise mevcut faaliyet ruhsatının aslı,

3.   İmza Sirküleri veya Noter tasdikli bir örneği, 

ile birlikte Bölge Müdürlüğü kanalı ile Genel Müdürlüğe müracaat ederler; 

      b) Genel Müdürlükçe yapılan değerlendirme neticesinde satış işlemi uygun görüldüğü takdirde; 

  1. Gayrimenkulün tapu siciline alıcı adına tescil ettirilmesi ya da vadeli satışta taraflar arasında noter huzurunda satış protokolü yapılması için alıcıya bir aylık süre verilir. Vadeli satış halinde akdedilecek protokolde satışa konu olan gayrimenkulün fiziki durumu, satış bedeli, ödeme şekli ve vadelerinin belirtilmesi gerekmektedir.
  1. Verilen süre içerisinde, tapu senedinin veya vadeli satışta noter huzurunda akdedilmiş protokolün noter tasdikli örneğinin Genel Müdürlüğe ibrazını müteakip, alıcı adına Faaliyet Ruhsatı düzenlenir. Tapu senedinin veya vadeli satışta satış protokolünün tarihi ruhsat süresinin başlangıç tarihi olarak kabul edilerek faaliyet konusuna göre süre verilir. Vadeli satışta faaliyet ruhsatı üzerine vade süresini belirtir şerh düşülür.
  1. Mevcut ruhsatı ile faaliyette bulunmak isteyen kiracı kullanıcıların ruhsatları, ruhsatın başlangıç ve numarası aynı kalmak kaydıyla gerekli değişiklikler yapılarak yeniden düzenlenir. Kiracı kullanıcıların faaliyet ruhsatı müracaat ücreti yatırarak yeni bir müracaatta bulunmaları halinde düzenlenecek yeni ruhsatın başlangıç tarihi tapu senedi tarihi veya satış protokolünün tarihi olacaktır.
  1. Alıcı adına Faaliyet Ruhsatı düzenlenirken, satışa konu gayrimenkulün bağlı olduğu Faaliyet Ruhsatı kapsamındaki faaliyetini sona erdireceğini beyan ve Faaliyet Ruhsatı’nın iptalini talep etmiş olması halinde, satıcının Faaliyet Ruhsatı, aynı tarih itibarı ile, iptal edilir. Satıcının, faaliyetine devam edecek olması halinde ise, 30 gün içinde, satış tarihinden başlayacak şekilde, açık/kapalı alan kira/satış sözleşmesi yapması istenilir ve kapalı alan kiralanması halinde, Faaliyet Ruhsatı yeniden düzenlenir.
  1. Vadeli satışta ise vadeli satışa ilişkin taraflar arasında akdedilen protokolün hitamında, mülkiyetin alıcıya intikal ettiğini gösterir tapu senedinin noter tasdikli bir örneğinin Müsteşarlığa ve Bölge Müdürlüğüne gönderilmesi gerekmektedir.

       MADDE 5-  20/01/2003 tarih ve 2003/1 sayılı Genelge ile 20/07/2005 tarihli ve 2005/4 sayılı Genelge yürürlükten kaldırılmıştır.   

       MADDE 6-  Bu Genelge yayımı tarihinde yürürlüğe girer.